Ертеде бір данышпан өмір сүріп, оның үш ұлы, бір қызы болыпты. Қызы да, ұлдары да ақылды болып, ер жетіпті.

Күні кеше Астана қаласының мәдени өмірінде ауыз толтырып айтуға әбден лайық айшықты шара өтті. Елорданың еңселі саналатын Ұлттық академиялық кітапханасында есімі елімізге кеңінен танымал талантты журналист, қаламы қарымды жазушы және қанатты ақын Смағұл Рахымбектің өзі өмірден өткеннен кейін жарық көрген «Жырларым менің сөйлесін» атты жаңа жыр жинағының тұсауы кесілді.

Журналист, жазушы, Қарағанды қаласының Құрметті азаматы Жайық Кәгенұлы Бектұров 1912 жылы дүниеге келген. Ежелден моншақты атанған (қазіргі Ақмола облысы, Алексеев ауданы, «Үріті» ауылы) Ақкөл атырабы Жайық Бектұровтың кіндік қаны тамып, табан ізі түскен құтты мекен. Алғаш ауылдағы молдадан сабақ алып, ескіше хат таныған ол шаруа жастары мектебінде оқыған. Жайық Бектұров еңбек жолын ұстаздық етуден бастапты.

Ақ бата – ата-ана мен ақсақалдардың, сондай-ақ, ел ағаларының ұрпақтарына білдірген жүрекжарды тілегі мен елі үшін еңбек сіңірген азаматтарына ақтарыла айтқан алғысы, яғни, ата-анасының ризашылығын алған перзенттер мен жас талаптарға, жорыққа, бітімге аттанғандарға, игілікті іс бастаған

Бар ғұмырын сөз өнеріне, сұлу сазға арнаған Кәрім аға Ілиясов жайлы бір үзік сыр

Мәңгі жасыл қарағайлар мен қолдың саласындай ақ қайыңдар көмкерген жер жәннаты Бурабайдың биігінен әсем ән еседі. Зәу биікке құлдилай көтеріліп Оқжетпестің алқымынан лүп еткен Сарыарқаның самал желіндей ескен сұлу ән ақторғын бұлттармен астасып биіктеп барады. Енді бірде ақ бас толқындары бірін-бірі қуып ойнаған Айнакөлдің жарқын жүзін жалай өтіп, ашық аспан астындағы қазақтың бар даласына тарап бара жатқандай.

Қазақ бала тәрбиесіне ерекше назар аударған халық. Шыр етіп тылсым дүние есігін ашқан сәттен-ақ, әрбір ата-ана өз баласының болашағына алаңдайтыны жасырын емес. Кім баласын жаман болып өссін дейді. Бүгінгі жаһандану заманында балалардың жан-жақты білім алып, тіл меңгеріп, заманауи технологияларды үйренуіне барлық жағдай жасалып отыр. Рас, ұлттық тәрбиенің діңгегі алтын ұя қара шаңырақта қаланатыны бар.

Ықылас батасы

Қалыптасқан дəстүр бойынша, ақсақалдар мен үлкен кісілер өздерін сыйлап, құрметтеп, бір шыны қара шайы болса да қабақ шытпай беріп, ықылас-бата сұраған адамдардан адал ниетімен ықылас батасын аямаған. Алайда, ықылас батасы үй иесінің кісілігі, мақсат-мұрат, талап-тілегі бойынша əр алуан мазмұн, түрлерде беріле береді.

Көкшетау қаласынан онша алыс емес, Зеренді ауданына қарасты Игілік ауылы бар. Игілік –алты ауыл Қанай би ұрпағының бір ауылы. Игілікті жан-жағынан таулар, ағаштар қоршап тұр. Әрбір таудың Қойлық, Оразымбет, Қуыс, Діңгек, тағы да басқа аттары бар. Қуыс тауының орта кезінде адам сыйып, кеңінен жататындай қуыс үңгір бар. Біздің бала кезімізде осы үңгірде «Ұлы Отан соғысы кезінде соғыстан, әскерден қашып, Қабыкен атамыз тығылған-мыс» деп еститінбіз. Ол кісінің тапанша, маузер сияқты қарулары болған дейтін.

Тарих қойнауында қалған құпиялар уақыт өте келе ашылады. Биыл құрылғанына 90 жыл толып отырған көркем Бурабай ауданына қатысты өзім білетін жайлар туралы айтсам деймін.

Мал бауыздағанда бисмил-лаһи Аллһу акбару деп, өндіршек пенен жұтқынның екі арасынан бауыздайды. Түйені өндіршектен бауыздайды. Бауыздағанда өңеш, кеңірдек, екі күре – төртеуін қияды. Үшеуі қиылса адал, екеуі қиылса арам болады. Жолында жаны бар күнінде қимайды. Онда

►Киімді оң қолдан бастап киіп, сол қолдан бастап шешеді. Оң қолдан бастап кию жақсы ырым саналады.
►Тозбаған киімді тастауға болмайды. Қазақ халқында тозбаған киімді тастау – жаман ырым. Егер адам оны кимесе біреуге сыйлау керек.

Ауыл – қазақтың алтын бесігі, негізгі тірегі десек, артық айтқандық болмас. Ауыл-ананың аялы алақанынан талай ұлы ғалымдар, ақындар мен жазушылар, батырлар мен қоғам қайраткерлері, майталман еңбек адамдары түлеп ұшқан. Десек те, уақыт өтіп, жылдар жылжыған сайын ауыл тұрғындарының қатары сиреп барады. Біреулер қалаға білім іздеп кетсе, енді біреулері екі қолға бір күрек тауып жұмыс істеу үшін кетеді.