Көктемгі егіс — 2025
Кеше ғана қамбаны астыққа толтырып, егін ору науқанын тойлаған еңбекші қауым қысқы демалыстан соң, дала жұмысына қайта кірісуге әзірленуде. Күн жылып, жердің тоңы жібігеннен кейін басталатын жыл сайынғы егін науқанына Ақмола облысының диқаншылары аса жауапкершілікпен кіріспекші.
Көктемгі егіс науқаны астықты өлке Ақмола облысы үшін аса жауапты кезеңдердің бірі. Себебі, біздің өңір еліміздің ауыл шаруашылығы саласында жетекші орын алатын облыстардың бірі. Осыған байланысты биылғы егіс науқанына дайындық әдеттегіден ерте басталды. Бұл – ауа райының қолайсыз әсерін азайтып, тұрақты өнім алуға мүмкіндік береді.
Жақында өткен Үкіметтің кеңейтілген отырысында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев агроөнеркәсіптің кешенді әлеуетін одан әрі арттыруға қатысты нақты міндеттер жүктеген болатын. Осы ретте, Ақмола облысы аграрлы аймақ ретінде көктемгі егіс жұмыстарына қызу дайындықты ерте бастап кетті. Былтыр өңір диқандары мол ырысқа кенеліп, астық жинаудан ел ішінде рекордтық көрсеткіш жасап, құт қамбаға 6,6 миллион тонна астық құйған еді. Биыл осы көрсеткішті сақтап қалу мақсатында түрлі жоспарлы жұмыстарды қолға алдық. Яғни, қазіргі уақытта 2025 жылғы көктемгі дала жұмыстарын жүргізуге белсенді дайындық шаралары жүргізілуде.
Биыл өңірде 5,4 миллион гектар алқапқа егін егіледі. Оның 4,7 миллион гектары дәнді және бұршақты дақылдарға тиесілі алқаптар, қалған аумаққа майлы дақылдар, жемшөп, картоп және өзге де көкөніс түрлерін егу көзделген.
Ағымдағы жылы егін егуге дайындықтың алды ретінде былтыр 800 мың гектар пар үш рет өңделді, 539 мың гектар алқапта қар тоқтатылды. Дәнді дақылдардың тұқымдары толық көлемде құйылды. Биыл облыста алғаш рет Агрономиялық кеңес құрылды. Оның негізгі міндеті – тұқым сапасын бақылау және агротехнологиялардың сақталуын қамтамасыз ету. Бүгінде 540,2 мың тонна тұқым бар, оның ішінде 256,2 мың тоннасы немесе 47,4 пайызы талданып, 159,3 мың тоннасы тексерістен өткізілді. Бұл зерттелген тұқым 100 пайыз кондицияға сәйкес болып шықты.
Диқандарымыздың тұқым мәселесін шешу барысында да бірқатар келісім-шарттар жасалды. Оған биыл облыс орталығында өткен «Тұқым күні. Тұқым 2025» халықаралық конференциясы оң ықпал етті. Соңғы жылдары дәнді дақылдарды өндіру біздің облыста айтарлықтай ұлғайды. Бұл заманауи технологиялар мен жоғары сапалы мамандандырылған техникаларды пайдаланудың, басымдық берілген дәнді дақылдарды өсіруде инновациялық жобаларды қолданудың арқасы. Ақмолада аттестаттаудан өткен 36 тұқым өндіруші бар.
Ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге 1 наурызға дейін егіс алқаптарының құрылымын толық айқындап, майлы және мал азығы дақылдарының үлесін арттыру міндеті тұр. Ал, 1 сәуірге дейін зертханалық жағдайда тұқым сапасын толық талдап, ауыл шаруашылығы техникасының дайындығын аяқтау қажет
Егіс науқанына биыл шамамен 36,5 мың ауыл шаруашылығы техникасы, оның ішінде 12,5 мың трактор, 16,6 мың дән сепкіш және 1,5 мың жоғары өнімді егіс кешені секілді техникалар тартылады деп жоспарлануда. Бұл техникалардың 82 пайызы дайын тұр. Сонымен қатар, техника паркін жаңарту мақсатында 7 пайыздық жеңілдікпен қосымша жаңа техникалар сатып алынады.
Көктемгі егіс жұмыстарын жүргізуде аграршыларды жанар-жағар маймен уақытылы қамтамасыз ету маңызды рөл атқарады. Бұл орайда, энергетика министрлігі 76,6 мың тонна жанар-жағар май бөліп отыр. Ал, өткен жылдан қалған 6,3 мың тонна жанар-жағар майды қоса есептесек, көктемгі егіс жұмыстарына 83 мың тонна жанар-жағар май пайдаланылады деп жоспарланған. Бұл егіс науқанын жүргізу үшін жеткілікті. Қазіргі уақытта арзандатылған дизель отынын жеткізу бойынша 17 оператор анықталып отыр. Қазіргі уақытта операторлардан жанар-жағар май сатып алу бағасы литрі 254 теңгеден деп анықталды.
Президент өткен жылы ауыл шаруашылығы саласы жақсы көрсеткішке қол жеткізгенімен, көктемгі егіс пен егін жинау жұмыстарына жеңілдетілген несие көлемін ұлғайту қажет екенін атап өтті. Ағымдағы жылы Президенттің 2025 жылғы дала жұмыстарына берген тапсырмасын орындау аясында еліміз бойынша 700 миллиард теңге қарастырылды. Мемлекет тарапынан қолдау бар, енді әр күнді барынша тиімді пайдалануымыз керек. Бұл тәуекелдерді төмендетіп, өңірдің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге зор мүмкіндік.
Биыл жеңілдетілген несиені алғаш рет көктемгі егіс науқаны басталмай беріп отырмыз. Мәселен, «Кең Дала» және «Кең Дала-2» бағдарламалары арқылы берілетін жеңілдіктер өткен жылдың желтоқсан айынан басталды. Яғни, науқанға дейін шаруалар қызу іске кіріспес бұрын дала жұмыстарына тыңғылықты дайын болуы тиіс. Мемлекет өз тарапынан барлық көмек-қолдауды көрсетуде. Қазіргі уақытта ауыл шаруашылығы өндірушілерінен 35,6 миллиард теңгеге 273 өтінім келіп түсті. Олардың ішінде жалпы сомасы 23,2 миллиард теңгені құрайтын 169 шаруашылықтың өтініші мақұлданды. Бұл өтініш берушілердің 65,2 пайызын құрап отыр.
Жоғарыда атап өткеніміздей, жеңілдетілген несие, субсидия, арзандатылған жанар-жағар май, барлығы қамтылуда. Сондықтан, аймақ басшысы жуырда аудан әкімдеріне мемлекеттік қолдау алатын шаруашылықтарды өздері барып, бақылауды тапсырды. Ендігі мақсат – сапалы өнім өсіру, оны сақтау және өңдеу. Жалпы, көктемгі дала жұмыстарына дайындық жұмыстары үнемі біздің бақылауымызда.
Нұрбек БАДЫРАҚОВ,
Ақмола облысының ауыл шаруашылығы және жер қатынастары басқармасының басшысы.
4 Total Views , 1 Views Today
