Қазақстан Республикасы мемлекеттік тәуелсіздіктің алғашқы күндерінен бастап халықаралық стандарттарға сәйкес келетін жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың тиімді институттары мен тетіктерін құру бағытындағы жұмыс мақсатты түрде біртіндеп жүргізіліп келеді. Бүгінгі таңда мемлекеттік қызметшінің елді тиімді басқаруы үшін болуы керек қасиеттері анықталған.
Бұл жоғары моральдық жауапкершілік, кәсіби білім, оларды іс жүзінде қолдана білу, адалдық, белсенді өмірлік ұстаным. Мемлекеттік қызметтегі әрбір адам өз жұмысының маңыздылығын түсініп, өз елінің патриоты болуы керек.
2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілген Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексі халықтың мемлекеттік органдарға деген сенімін нығайтуға бағытталған, ресми қатынастардағы және қызметтен тыс тәртіп ережелерін анықтайды. Меритократия қағидатына сәйкес, қатарлар бойынша жылжу қоғамдастық пен туыстық қатынастарды қоспағанда, мемлекеттік қызметшінің жеке жетістіктері мен жетістіктеріне, қабілеттері мен кәсіби дайындығына негізделген.
Бүгінгі таңда біздің елімізде «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» заңдардың негізін құрайтын сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнама бар. Қазіргі уақытта сыбайлас жемқорлық проблемасы тек Қазақстанда ғана емес, әлемнің көптеген елдерінде өзекті болып отыр. Сыбайлас жемқорлық ұлттық шекараны танымайды. Оның кең таралуы да содан. Қоғамдық өмірдің барлық салаларын қамтитын сыбайлас жемқорлық құндылықтар жүйесіне кірді, моральдық нормаларды бұзады, бостандық пен демократия негіздерін, азаматтардың мемлекеттік билікке деген сенімін бұзады және экономикалық дамудың тежегіші болып табылады.
«Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес барлық мемлекеттік органдар, ұйымдар, квазимемлекеттік сектор субъектілері және лауазымды тұлғалар өз құзыреті шегінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұруға міндетті. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі №234 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясын іске асыру және көлеңкелі экономикаға қарсы іс-қимыл жоспарын орындау мақсатында Ақмола облысының жер қатынастары басқармасының 2021 жылдың 5 қаңтарында сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтың алдын алу бойынша тиісті жылдық ведомстволық жоспары бекітілді.
Басқарма алдын алу және алдын алуға қатысты өзекті тақырыптар бойынша жүйелі түрде семинарлар өткізеді.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің алдын алу мәселелеріне қатысты өзекті тақырыптарға жер заңнамасын түсіндіру және құқық қолдану тәжірибесі және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша сот және құқық қорғау органдарын шақыра отырып, жер қатынастары жөніндегі аудандық және қалалық уәкілетті органдардың қатысуымен сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарға күрес жүргізу жөнінде тұрақты негізде семинарлар жүргізіледі.
Тұрақты негізде ведомствоның мемлекеттік қызметтер көрсету саласындағы қызметі туралы және бұқаралық ақпарат құралдарының шақыруымен басқа да мәселелер бойынша қоғамдық пікірталастар өткізіледі. 2020 жылы және 2021 жылдың өткен кезеңінде ведомствоның мемлекеттік қызметшілері сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтары үшін жауапқа тартылған жоқ.
Басқарманың ресми сайтында сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы арнайы бөлім бар. Бұл бөлімде Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл департаментінің қызметіне қатысты ақпарат бар және жеке және заңды тұлғалардың жер қатынастарының барлық мәселелеріне, сенім телефондары жұмысына өтініштерін қарау мүмкіндігі қарастырылған. Сыбайлас жемқорлық мемлекеттік қызметтің беделіне теріс әсер етеді, азаматтардың сеніміне нұқсан келтіреді, нарықтық экономиканың дамуына қауіп төндіреді және елдің экономикалық және ұлттық қауіпсіздігіне нұқсан келтіреді.
Бұл шараларды жүзеге асыру кеңсе қызметкерлерінің жұмысының ашықтығы мен айқындығына бағытталған және сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін азайтуға көмектеседі, сондықтан, егер әркім заңсыз әрекеттің алдын алуға үлес қосса, мұндай жағымсыз құбылыстың алдын алуға болады.
Алмагүл ҚАДЫРАЛИНА,
Ақмола облысының жер қатынастары басқармасының басшысы.
