Лизгиндердің ұлттық биі екендігіне қарамастан, бүгінде барша тау халықтарының төл өнері ретінде қабылданатын «Лизгинканы» бәріміз қызыға тамашалағанымызбен, оны билеу тек жүздің бірінің ғана қолынан келетіндігін білеміз. Сондай азаматтың бірі – бала жасынан биге құмар Амирхан Чапанов.
Көкшетау қаласында туып-өскен ол бүгінде облыс орталығындағы гуманитарлық-техникалық академияның бірінші курс студенті. Өзі ингуш ұлтының өкілі. «Вайнах» этномәдени бірлестігі жанынан құрылған би үйірмесіне барады.
Жалпы, бұл биді «Қазақстан» атты көпұлтты шаңырақты мекен еткен талай ұлттың сан-салалы өнерінің ішінен аса танымалы деуге де болады. Ірілі-ұсақты мәдени шаралардан бастап, ойын-сауық кештеріне дейін бұл би үлкен сұраныспен орындалады. Кейіпкеріміз осы өнер жайлы білетінін бізбен бөлісті. Оның айтуынша, әуені жылдам болғандықтан, биші де шапшаң қимылдап, сол қарқынға ілесіп отыруы тиіс. Мұнда ер адам бүркіт, ал қыз бала аққу кейпінде болады. Дегенмен, негізгі жүк, басты рөл ерлерге беріледі.
– Би – мен үшін өмір деуге болады. Мен билей бастағанда одан басқа бар дүниені ұмытамын. Әсіресе, «Лизгинка» бойымдағы күш-қуат, қайрат-жігерімді тасытып, өзімді еркін сезінуге мүмкіндік береді. Халқымыздың бар табиғаты, болмыс-бітімі мен мінез ерекшеліктері осы бір өнер түрінде айқын көрініс тапқан, – дейді биші бауырымыз.
Амирхан ерекше ептілікті талап ететін бекзат бидің қыр-сырын меңгеруде әлі де ізденісті тоқтатпақ емес. Себебі, бұл – барша тау халықтарының табиғатын паш етер таңғажайып өнер.