Саңырауқұлақтар маусымының басталуымен әртүрлі саңырауқұлақтарды тұтыну туралы мәселе әлі де пікірталас тудырады. Қолайсыз экологиялық жағдайда жеуге болатын саңырауқұлақтар улы болуы мүмкін екеніне ерекше назар аудару керек. Саңырауқұлақтармен улану жағдайы өте жиі кездеседі және кейде өлім-жітіммен аяқталады, өйткені саңырауқұлақ токсині (улы) өте улы.
Саңырауқұлақтармен улану жеуге болмайтын саңырауқұлақтарды жегенде ғана емес, оларды дұрыс өңдемегенде және консервілегенде де пайда болады. Бұл ретте саңырауқұлақ уларымен уланудан басқа ботулизм токсинімен ауыр улануға да ұшырауға болады!
Жалпы улы саңырауқұлақтарға бозғылт арамқұлақ, строчка, шыбынжұт жатады. Бозғылт арамқұлақ пен строчкаларды жегеннен кейін өлім-жітім жағдайлардың 24-54%-ында байқалады.
Ең улы саңырауқұлақ-құрғақ мезгілде бозғылт арамқұлақ. Бұл саңырауқұлақтардың уы бауырдың, көкбауырдың, бүйректің, асқазан-ішек жолдарының, тамырлардың, жүрек бұлшықетінің, орталық жүйке жүйесінің ауыр зақымдалуын тудырады. Сонымен қатар, у ағзадағы көптеген биохимиялық процестердің бұзылуын тудырады.
Ақмола облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті улы саңырауқұлақтармен уланудың алдын алу үшін бірқатар профилактикалық шараларын сақтауды ұсынады:
– тек жақсы білетін саңырауқұлақтарды жинаңыз;
– шикі саңырауқұлақтардың дәмін татпаңыз;
– ылбыраған, шіріген, божыраған және бүлінген саңырауқұлақтарды жемеңіз;
– жиналған саңырауқұлақтарды ағынды суық сумен алдын-ала жуыңыз, жібітіңіз, қайнатыңыз және сорпаны ағызыңыз (одан саңырауқұлақ сорпасын пісірмеңіз);
– саңырауқұлақтарды термиялық өңдеу үшін мырышталған және қалайы ыдыстарды қолданбаңыз;
– жиналған саңырауқұлақтарды өңдеусіз 24 сағаттан артық сақтамаңыз.
Ботулизмнің алдын алу үшін саңырауқұлақтарды консервілеу кезінде жеткілікті мөлшерде тұз бен сірке суын қосу керек, банкаларды герметикалық түрде жабуға болмайды.
Улы саңырауқұлақтарды улы емес саңырауқұлақтардан ажыратуға болатын бірде-бір сенімді белгі жоқ.
Уланудың алдын алу үшін сақталатын негізгі ереже – бейтаныс саңырауқұлақтарды жинамау.
Тәуекел етпеңіз! Есіңізде болсын, тәуекелдің бағасы-өмір!
