«Халық үніне құлақ асатын мемлекет» дегеніміз бұл азаматтың мүддесі басты орын алатын, мемлекеттік органдар мен азаматтардың өзара іс-қимыл механизмі құрылған және азаматтардың шешім қабылдау процесіне қатысуына мүмкіндік беретін кедергісіз инфрақұрылым жұмыс істейтін мемлекет және оларды бақылау. Мемлекеттік органдар қызметінің негізгі міндеті өз азаматтарының қажеттіліктерін сапалы орындау болып табылатын қызмет көрсететін мемлекет принципінде жұмыс істеуі керек.
Қазіргі уақытта мемлекеттік корпорация өз жұмысын «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасы бойынша құруда.
Бүгінгі күні «Халық үніне құлақ асатын» тұжырымдамасы аясында мемлекеттік қызмет көрсету бөлімшелерінде қызмет алушылар мемлекеттік органдарға хабарласып, E-Otinish жүйесі арқылы жауап ала алатын жұмыс орындары ұйымдастырылды. Бұл қызмет белгілі бір мемлекеттік органға азаматтардың өтініштерін еркін және кедергісіз шешуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, өтінішті электронды үкімет порталында беруге болады.
Мемлекеттік қызметтерді сапалы және жылдам көрсету мақсатында бүгінгі таңда мемлекеттік қызметтердің 95 пайызы egov.kz электронды үкімет порталында қолжетімді. Сондай-ақ, кез-келген жерде ұялы телефон арқылы мемлекеттік қызметтерді алуға болады. Мемлекет басшысының жолдауына сәйкес, 2025 жылға қарай мемлекеттік қызметтердің 100 пайызы eGov Mobile қосымшасында қолжетімді болады. Биылғы жылдың соңына дейін барлық мемлекеттік қызметтердің 80 пайызға дейіні «смартфонизациялау» жоспарлануда. Биыл eGov Mobile арқылы 11 миллионнан астам мемлекеттік қызмет көрсетілді.
Бүгінгі таңда eGov Mobile қосымшасында 678 мемлекеттік қызмет қолжетімді, оның ішінде 204 қызмет пен қызмет eGov.kz порталының, 474 қызметі жеке тұлғаларға арналған электрондық лицензия порталы. Оны ай сайын 2,4 миллионға жуық қазақстандық белсенді пайдаланады және айына 50 мыңға жуық мемлекеттік қызмет көрсетіледі.
Банктік қосымшалардың танымалдылығын ескере отырып, Халық банкі мен Каспий банкінің мобильді қосымшаларында мемлекеттік қызмет көрсету бөлімі пайда болды, онда ең танымал қызметтерді үйден шықпай-ақ алуға болады. Кейбір қызметтердің өзектілігін ескере отырып, мысалы, шетелдік автокөліктерді заңдастыру қызметі айыппұлдар мен салықтарды төлеуге неғұрлым қолжетімді.
«ВИДЕОЦОН» қызметі дамып, жетілдірілуде, яғни, кейбір мемлекеттік қызметтерді бейнеқоңырау арқылы алуға болады. Қазіргі уақытта 60-қа жуық қызмет қолжетімді.
Облыстық маңызы бар халыққа қызмет көрсету бөлімшелерінде дайын құжаттарды жеткізу қызметтерін пайдалана отырып, үйде тапсырыс беруге болады.
2022 жылы eGov Mobile мобильді қосымшасы арқылы QR кодын оқу арқылы құжаттарға қол қою мүмкіндігі енгізілді. Бұл тетік «Отбасы Банкі» жалдамалы тұрғын үйді субсидиялауға өтінімдерге қол қоюда, сондай-ақ, талаптар мен өтініштерге рұқсат беру және қол қою үшін Жоғарғы Соттың жеке кабинетінде (sud.kz) қолданылады.
Сонымен қатар, бала тууы бойынша проактивті қызметті алу және бір жасқа дейінгі баланы күту бойынша әлеуметтік төлемдерді тағайындау тетігі әзірленді. Проактивті қызмет ыңғайлы, себебі барлық хабарламалар нөмірге SMS арқылы да, мобильді қосымшадағы PUSH арқылы да жіберіледі. Проактивті қызметі іске қосылғалы бері оны 270 мыңнан астам адам сәтті пайдаланған.
Бала туылғаннан кейін бір күн ішінде медициналық мекемеден хабарлама алған ақпараттық жүйе EGov Mobile арқылы баланың ата-анасына push-хабарлама немесе 1414 телефонына SMS хабарлама жібереді. Қызметті алу үшін eGov Mobile желісіндегі сілтемені басу арқылы баланың толық аты-жөнін толтырып, бір жасқа дейінгі бала күтімі бойынша әлеуметтік төлемдерді алу үшін банк шотының нөмірін көрсетіп, қызметке қол қою қажет. Ата-аналар қағазбастылыққа уақытын үнемдеп, баласына көбірек уақыт бөлетін болады.
Е-Gov мобильді қосымшасының «Цифрлық құжаттар» сервисінде 20 құжат (жеке куәлік, Қазақстан Республикасы азаматының төлқұжаты, жүргізуші куәлігі, вакцинация паспорты, ПТР сынағы және туу туралы куәлік және т.б.) бар. Іске қосылғаннан бері тек цифрлық құжаттар қызметі шамамен 12 миллион рет пайдаланылды. Барлық цифрлық құжаттарды сұраныс орнында ұсынуға болады.
Ерекше қажеттіліктері бар адамдарға әлеуметтік төлемдерді тағайындаудың жаңа қызметі eGov.kz порталында және eGov мобильді қосымшасында қолжетімді. Енді төлемге өтініш беру үшін көптеген құжаттар мен анықтамаларды жинаудың қажеті жоқ.
Жаңа қызметтің ыңғайлылығы мен артықшылығы – қызметті онлайн алу кезінде өтініш беруші туралы барлық деректер автоматты түрде мемлекеттік органдардың дерекқорынан алынады. Егер деректер дұрыс енгізілсе, экранда растау ақпараты көрсетіледі.
Бұрын осындай қызмет тек халыққа қызмет көрсету орталықтары мен медициналық-әлеуметтік сараптама бөлімшелерінде қағаз жүзінде көрсетіліп, жәрдемақы тағайындау кезінде көп уақытты алып, қолайсыздықтар туғызатын.
Азаматтың (жеке куәлік, төлқұжат, жүргізуші куәлігі және т.б.), оның отбасының (неке туралы куәлік, балалардың туу туралы куәліктері) құжаттарын қамтитын барлық цифрлық құжаттармен толықтырылған тағы бір қызмет түрі ұсынылып отыр. Яғни, сақтандыру полисі, әрбір азаматқа құжатты цифрлық нұсқада алуға мүмкіндік береді.
Жеке куәліктерді, дипломдарды, жүргізуші куәліктерін және басқа да құжаттарды, соның ішінде сақтандыру полисін ұсыну құралдарын енгізу және енгізу азаматтардың күнделікті мәселелерін, олардың болуы, қамтамасыз ету және сақтау талаптары тұрғысынан шешу қажеттілігімен байланысты.
Бауыржан ЕРІМБЕТОВ,
«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы»
коммерциялық емес акционерлік қоғамы
Ақмола облысы бойынша филиалының директоры.