«Қазақстан Республикасының азаматтық хал актілерін тіркеу тәртібі туралы» Ережеге сәйкес жаңа туған баланы тіркеу кезінде оның тегі ата-анасының тегі бойынша жазылады.
Ата-анасының тектері әртүрлі болған жағдайда балаға ата-анасының келісімі бойынша әкесінің немесе анасының тегі беріледі. Ата-анасының қалауы бойынша баланың тегі көбінесе ұлттық дәстүрлерді сақтай отырып, әкесінің немесе атасының атына жазылуы мүмкін. Баланың тегіне қатысты ата-анасының келіспеушілігі туындайтын болса, мәселе сот арқылы шешіледі.
Тууды тіркеу кезінде ұлты қазақ адамдардың аттарын, әкелерінің аттарын және тектерін үш мүшелік антропонимдік белгілеу жүйесі: аты, әкесінің аты, тегі бойынша дұрыс жазуға және айтуға назар аудару керек. Сонымен бірге, адамдардың қалауы бойынша қазақтардың тектері мен әкелерінің аттарын жазу кезінде қазақ тіліне жат -ов, -ев, -ова, -ева, -ин, -ины, -и, -на, -овна, -евна, -ович, -евич секілді жұрнақтар алып тасталып, олардың орнына «-ұлы», «-қызы» жалғаулары қосылып, бірге жазылады.
Әкесінің аты баласына тегі ретінде берілетін болса, онда тегі міндетті түрде бірінші орында, одан кейін аты жазылады.
Тегінің айтылуы қолайсыз естілетін жағдайларда, сондай-ақ, қазақтардың тұрмысында кездесетін шығыс антропонимі дәстүрлерін құрметтей отырып, тегін белгілеу кезінде өз еркі бойынша «и» әрпін қосып жазуға жол беріледі, мысалы: Қошқарова Сара Әкімовна –Қошқари Сара Әкімқызы.
Текке «тегі», «ұрпағы», «немересі», «шөбересі» сөздерін және тағы да басқа сөздерді қосып жазуға жол берілмейді. Аты-жөніңізді дұрыс
жазғыңыз келсе, заңда көрсетілген ережені сақтауды есіңізден шығармаңыз.
Әмина РАҚЫМОВА,
Көкшетау қалалық азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімінің бас маманы.
