Жаңа 2024 жылдан бастап ел аумағында тұрып жатқан шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға саусақ іздерін тіркеу міндеттеліп отыр. Бүгінде облыс аумағында 300-ден астам адам осындай тіркеуден өткен.
Бұған дейін саусақ іздерін Қазақстан азаматтарынан да алу туралы ұсыныстың болғаны әлеуметтік желіден белгілі. Алайда, заңнамаға өзгертулер енгізіліп, отандастарымыз үшін бұл әдіс қолданылмайтын болып шешілді. Дегенмен, кейбір жағдайларда саусақ іздерін тіркеу міндетті үрдіске жатады. Сонымен, жоғарыда атап өткеніміздей жаңа жылдан бастап өңірде тұрып жатқан 300 азаматтан саусақ іздері алынған. Олардың 200-ге жуығы шетелдіктер болса, 126-сы Қазақстан азаматтары көрінеді.
Жалпы, Қазақстан Республикасының «Дактилоскопиялық және геномдық тіркеу туралы» Заңы 2016 жылы қабылданған болатын. Алайда, содан соң толық әрі нақты ақпараттың жоқтығынан, тұрғындар арасында түсінбеушіліктер көптеп орын алды. Араға бірнеше жыл салып, саусақ іздерін тапсыруға міндетті адамдар тізіміне өзгертулер енгізілді. Мәселен, Қазақстан Республикасының азаматы теңізші куәлігін алатын болса, оған міндетті түрде дактилоскопиялық тіркеуден өту қажет.
– «Дактилоскопиялық және геномдық тіркеу туралы» заңға сәйкес саусақ іздерін Қазақстан аумағында уақытша және тұрақты тұратын шетелдіктер тапсыруға міндеттеледі. Ал, отандастарымыз жеке куәлік немесе Қазақстан Республикасы азаматының төлқұжатын алған кезде өздері ниет білдірсе ғана тапсырады. Саусақ ізін тіркеу үшін кез келген азамат халыққа қызмет көрсету орталықтарына, облыстық полиция департаментінің көші-қон қызметіне өтініш жасап, арнайы жабдықталған орында тапсыра алады, – деді брифингте облыстық полиция департаментінің көші-қон қызметі басқармасының бастығы Жеңіс Қарақойшынов.
Шетел азаматтары үшін саусақ ізін тапсыру Қазақстанда уақытша тұруға рұқсат ресімдегенде, босқын немесе баспана іздеушінің куәлігін не визасын, азаматтығы жоқ адамның куәлігін алған кезде міндетті болады. Мамандардың айтуынша, саусақ ізін тіркеу жалған құжаттарды әзірлеуге жол бермейді әрі құжат иелерін алаяқтардан қорғайды. Сондай-ақ, жоғалған құжаттарды қалпына келтіру уақытын айтарлықтай жылдамдатады. Сонымен бірге, Қазақстан азаматтары үшін кей елдердің шекарасынан өтуге де біршама жеңіл болмақ. Бұған қоса, із-түссіз жоғалғандарды табу уақыты да азаяды деп күтілуде. Ең бастысы құжаттарға биометриялық анықтамаларды енгізу елімізге халықаралық талаптарға біртабан жақындау мүмкіндігін туғызады. Десе де, қазақстандықтар құжат әзірлеген кезде өздері ниет білдірсе ғана саусақ ізін тапсырады.
– Мен өзімнің жеке куәлігімді ауыстырғалы келіп едім, саусақ іздерін пайдаландым. Маған бұл қызмет түрі ұнады, көп уақыт алмайды. Небары 5 минут уақыт аралығында әр саусақты сканерлеп шықты. Келешекте шетелге шықсам, қажет болар деп тапсырдым, – дейді осы ретте, Көкшетау қаласының тұрғыны Рысжан Қазиханова.
Жалпы, облыста бұл жаңашылдықты жүзеге асыруға бөлінген қаржы толық игеріліп, тиісінше қажетті жабдықтар мен сканерлер сатып алыныпты.
Ырысалды ТӨЛЕГЕНҚЫЗЫ,
«Арқа ажарының» өз тілшісі.