Биылғы облысымыздың білім саласы қызметкерлерінің тамыз конференциясы «Білімді ел – мәңгі ел» деген тақырып аясында өтті. Мұғалімдердің алқалы жиынына облыс басшысы Сергей Кулагин және Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің орынбасары Бибігүл Асылова қатысты.
Мұғалімдердің дәстүрлі тамыз конференциясы білім саласындағы жетістіктерге арналған көрмені тамашалаудан басталды. Көрмеге облыстың әр өңірінен келген оқу орындары өз жетістіктері мен атқарған жұмыстары жайында дайындалған плакаттар мен түрлі макеттер, оқушылар дайындаған жобаларды қойыпты.
Облыс әкімі Сергей Кулагин жиналған ұстаздар қауымын жақындап қалған жаңа оқу жылымен құттықтап, ұрпақ тәрбиесі сияқты ауыр да жауапты міндетті мойнына алған олардың еңбегіне табыс тіледі. Бүгінгі күні облысымызда 599 мектеп пен 579 бала бақша, 38 орта буынды мамандар даярлайтын колледж бен 4 жоғары оқу орны бар. Осы оқу орындарында 112500 оқушы мен 26782 студент тәлім-тәрбие алып жатыр. Қазіргі таңда жас ұрпаққа білім беру ісімен 22 мыңнан астам педагог мамандар айналысуда. Соңғы жылдарда 201 бала бақша және 378 шағын орталықтар ашылып, қалыпты жұмыс істеуде. Мектепке дейінгі білім беру мекемелерінде 36963 бүлдіршін тәлім алуда. Білім саласына бөлінетін бюджет қаржысының көлемі де жыл санап артып, осының нәтижесінде мектептің материалдық-техникалық базасы жақсара түсуде. Материалдық базаның жақсаруымен бірге оқушылардың білім сапасы да көтеріліп, түрлі олимпиадаларға қатысып, жүлдегер атанған балалар қатары жылдан жылға өсіп келеді. Өткен жылдарда 137 бала облысымыздың атынан республикалық және халықаралық олимпиадаларға қатысып, жүлделі орындардан көрінген.
Облыстық білім басқармасының басшысы Балым Ізбасарова саладағы атқарылған жұмыстар жайында жан-жақты әңгімелеп берді. Қазіргі заман талабына сай сапалы білім беру мемлекеттік маңызы бар іс болып табылады. Елбасымыздың өзі білім саласын дамытуға үнемі жете көңіл бөліп, білім қызметкерлерінің алдына нақты міндеттер қойып отыр. Соған орай, білім қызметкерлері де заман талабына сай білім беруді жетілдіруге барынша назар аударып отырады.
Биылғы жылғы облысымыздың білім саласына бөлінген қаржы көлемі 60,6 миллиард теңгені құрады. Салыс-тыра айтар болсақ, бұл 1991 жылғы деңгейден 20 есеге артық. 3-6 жастағы бүлдіршіндерді біліммен қамту 91 пайызға жетіп отыр. Әрине, мұның бәрі салаға жете көңіл бөліп, атқарылған ауқымды жұмыстардың нәтижесі екендігі анық. Мәселен, соңғы жылдарда облысымызда 41 жаңа мектеп пен 24 бала бақша салынып, пайдалануға берілген. Облысымызда «Балапан» бағдарламасы жемісті жұмыс істеп келеді. Бүгінгі күні 337 мектепке дейінгі мекемеде 36 мыңнан астам бүлдіршіндер тәлім-тәрбие алуда.
Облыстық білім басқармасының басшысы жаңа оқу жылы басталар қарсаңында балалар үшін де, ата-аналар үшін де маңызды мәселе болып табылатын оқулықпен қамту жайын да айтып кетті. Балалар оқу жылында оқулықтармен жүз пайыз қамтылатын болады. Қазір мектептердің материалдық-техникалық базасы толық дайын. 2005-2015 жылдар аралығында 686 мектепке күрделі жөндеу жүргізіліп, осы мақсат үшін бюджеттен 11,7 миллиард теңге қаржы жұмсалған. Биылғы жылы 15 білім беру мекемесін күрделі жөндеуден өткізуге 1,5 миллиард теңге бөлінді. Соңғы он жылдың көлемінде білім мекемелері 905 жаңа үлгідегі сабақ беру кабинеттерін алды. Осы мақсатқа 3,5 миллиард теңге қаржы жұмсалған. Биылғы жылы 97,5 миллион теңге бөлініп, 22 жаңа үлгідегі кабинет жарақталды. Қазіргі күні жаңа үлгідегі кабинеттермен қамтылу көрсеткіші 46,3 пайыз көлемінде.
Биылғы оқу жылындағы тағы бір қуанышты жай, біраз жылдардан бері бітпей келе жатқан бес мектеп құрылысы аяқталып, балалар жаңа мектепте оқитын болады. Сонымен бірге, 520 орындық екі бала бақша пайдалануға берілмек. Ақкөл қаласындағы балалар үйін қайта жаңғырту үшін 763,2 миллион теңге қаржы бөлініп отыр. Бұл қаржыға қосалқы жай мен спорт алаңы салынып, ғимарат күрделі жөндеуден өткізілмек.
1 қыркүйек күні Щучинск және Ерейментау қаласында, Целиноград ауданының Тайтөбе, Еңбекшілдер ауданының Мақпал ауылдарындағы орта мектептер жаңа ғимаратқа кіреді. Сөйтіп, бұл мектептердің оқушылары жаңа мектептерде білім алатын болады.
Биылғы оқу жылынан бастап мектептерде білім берудің жаңа жүйесі енгізілмек. Бірнеше жылға созылатын бұл жүйені жүзеге асыру бірінші сыныптан басталады. Ақпан-тамыз айлары аралығында бастауыш сыныптарға сабақ беретін 55 мұғалім білім берудің жаңа жүйесі бойынша біліктіліктерін арттырған. Үш-тілділікке көшу жұмыстары да сатылап жүргізілетін болады. Қазірдің өзінде облысымыздың әр өңіріндегі 26 мектеп пилоттық жоба аясында үш тілде білім беруге көше бастамақ. Мүмкіндіктері шектеулі балаларға білім беру мәселесі де әрдайым назардан түспейді. Балалар үйлеріне қатысты оңтайландыру жұмыстары жүргізілуде. Сандықтау және Есіл балалар үйлерінің мектептері жабылып, мұндағы балалар сол елді мекендегі мектептерде оқитын болды.
Үштілділікке көшуге байланысты мұғалімдерді қайта даярлау мәселесіне орай Зеренді ауданындағы Абай орта мектебінің биология пәнінің мұғалімі Гүлназ Тасболатова ағылшын тілін үйренудегі жеке тәжірибесімен бөлісті. «Естеріңізде болар, алғашқы кезде мектептерді компьютерлендіруге байланысты мұғалімдер арасында компьютермен жұмыс істеуді үйрену қиын болады деп қорыққандар болған еді. Қазір ұстаздар оны оңай меңгеріп алды. Сол сияқты ағылшын тілін меңгерудің де оншалықты қиындығы жоқ» деген ол интернет арқылы ағылшынша-орысша сөздік бойынша ағылшын тілін үйрену жөніндегі өзінің тәжірибесін ортаға салды.
Целиноград ауданындағы Родина ауылдық округінің әкімі Белла Гадзиева балалардың тілді үйренуіне жағдай жасау мақсатында жазда өткізген тіл үйрену оқулары тәжірибесі жайында баяндап берді. Осы ауылдағы орта мектептің 9-10 сынып оқушылары жазғы каникул күндерінде ағылшын тілін үйрену оқуларына қатысқан. Ауыл әкімдігі Көкшетаудағы Ш.Уәлиханов және А.Мырзахметов атындағы университеттердің бірнеше студентімен келісіп, олар балаларға тегін тіл үйрету сабақтарын жүргізген. Бірер айдың ішінде балалар ағылшында тәп-тәуір тіл сындырып қалған. Сонымен бірге, ауыл мектебінде балаларға кәсіптік бағдар беруге де жете көңіл бөлінеді екен.
Степногорск қаласындағы «Даму орталығы» серіктестігінің директоры Сандуғаш Досетова қалада өткен жылы ашылып, жұмыс істеп жатқан «Мега ментальдық арифметика» жобасы жайында баяндады. 5-12 жас арасындағы балаларды қамтитын орталықтан балалар қас-қағым сәтте күрделі сандарды қосу, көбейту сияқты амалдармен жұмыс істеуді меңгереді. Осы орталықтың шәкірті Әзиз Камелдин республикалық жарыста үшінші орынды жеңіп алыпты. Балаларды интеллектуалдық жағынан жетілдіруге үлкен ықпал ететін ментальды арифметикаға баулудың берері мол. Әзиз Камелдин жиналған жұртшылық алдында өз өнерін көрсетті. Бір, екі және үш таңбалы цифрларды әп-сәтте қосып, қосындысын айтып берген бала көпшілікті осы талантымен тәнті қылды.
Ақкөл балалар үйінің тәрбиеленушісі Ардақ Молдахметованың айтқан сөздері алқалы жиынға жиналған көпшілікті толғандырғаны анық. Он жыл бойы балалар үйінде тәрбиеленіп, ата-ана қамқорлығынсыз өскен апалы-сіңлілі екі қыздың тағдыры мемлекет тарапынан қамқорлық жасалмаса қалай болары белгісіз еді. Мектеп бітіріп, Көкшетаудағы Ж.Мусин атындағы педагогикалық колледжінде оқып, мамандық алған ол Ақкөлге қайта оралып, бала бақшаға қызметке тұрады. Жұмыс қана емес, оған жетім балаларға берілетін жеңілдікпен кезексіз пәтер де беріледі. Бүгінде сіңлісі екеуі тұрып жатқан ол осындай қолдауы үшін ең алдымен, тәуелсіз елімізге, Елбасына және облыс, аудан басшылығына шын жүректен шыққан алғысын айтты.
Қарағанды медициналық академия-сында оқып жатқан Наталья Филякина осындай білім ордасында оқуға мүмкіндік жасаған облыс әкіміне ақ алғысын білдірді. Бала кезінен дәрігер болуды армандаған қыздың тілегі орындалып, облыс әкімінің грантымен қазір білім алуда. Осы орайда, облыс басшысы әсіресе, шалғай ауылдарда денсаулық сақтау саласы мамандарының жетіспейтіндігін, осы мәселені шешу үшін аудан және қала әкімдеріне жыл сайын жүз жасты медициналық жоғары оқу орындарына түсуге грантпен қамтамасыз ету тапсырмасын бергендігін атап өтті. Бұған бюджет қаржысымен бірге жеке кәсіпкерлерді де әріптестік мақсатта тарту көзделуде. Бұл жоспар жүзеге асқан жағдайда таяудағы бірнеше жылда медицина қызметкерлеріне деген тапшылық мәселесі шешімін таппақ.
Көкшетаудағы жоғарғы колледжді бітіріп, бүгінде өз мамандығы бо-йынша «Көкшетау автокөлік жолдары» серіктестігінде еңбек етіп жүрген Әділбек Игбергенов кәсіптік білім алуға мүмкіндік жасап отырған еліміздегі білім беру бағдарламасының берері мол екендігін айтты. Тегін кәсіптік біліммен, онан қалды стипендия беріп, жатақханамен қамтамасыз етілген оқу орындарын жыл сайын мыңдаған жас бітіріп, өз мамандықтарына сай қиналмай жұмысқа орналасуда. Оқу мен тәжірибені байланыстырған осындай оқу орындарын бітірген жас-тар жұмысқа кедергісіз орналасады және бірден қиналмай жұмыс істеп кетеді. Колледж түлегі алғашында жұмысшылықтан бастағанын, қазіргі күні автокөлік жолдары шебері қызметін атқаратынын айтты.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің орынбасары Бибігүл Асылова еліміздің тәуелсіздік жылдарындағы білім саласындағы қол жеткен жетістіктері мен осы саладағы ойға алған мақсаттар жайында баяндап берді. Тәуелсіздігімізді алған ширек ғасырдың ішінде елімізде 499 бала бақша мен 1356 мектеп салынып, пайдалануға беріліпті. Қазіргі күні балаларға заман талабына сай жоғары стандартты білім беретін 20 Назарбаев интеллектуалдық мектебі жұмыс істейді. Мектеп оқушылары республикалық, халықаралық түрлі олимпиадаларға қатысып, биіктен көрініп жүр. Мұның өзі білім беру сапасының биіктігін айғақтайды. Онан әрі вице-министр білім беру саласындағы алдағы уақытта енгізілетін өзгерістер жайына тоқталды. Соның ішінде, биыл бірінші сыныптан бастап көше бастайтын бес күндік оқу жүйесі мен он екі жылдық оқу мәселесіне тоқталды. Әрине, бұл өзгерістер бірден бола салмайды, ақырындап сатылап жүргізілмек. Мұғалімдер үшін жағымды жаңалық, электронды журналдар мен күнделіктердің енгізілетіндігі. Бұның өзі ұстаздарды қағазбастылықтан құтқарып, жұмысын біршама жеңілдетпек.
Биылғы жылы қолға алынған тағы бір өзгеріс, балалардың бірыңғай киім үлгілерінің енгізілуі. Оны ата-аналар өздері таңдап, шешуі керек. Білім және ғылым министрінің орынбасары сөзінің соңында мұғалімдерді жақындап қалған жаңа оқу жылымен құттықтап, жылы лебізін білдірді. Алқалы жиынды қорытындылаған облыс әкімі Сергей Кулагин еліміздің ертеңгі тізгінін ұстайтын жас ұрпаққа білім мен тәрбие беру сияқты жауапты міндетті мойнына алған ұстаздарға жаңа оқу жылында табыс тіледі. «Тәуелсіздігімізді алған алғашқы жылдарда еліміздегі қиын жағдайға қарамастан, Елбасымыз білім саласына үлкен көңіл бөлді, «Болашақ» бағдарламасы арқылы талантты жас-тарды шет елдерге оқуға жіберді. Қазір олардың көпшілігі түрлі салаларда жауапты қызметтер атқарады. Бұл Елбасымыздың алысты болжайтын көреген саясатының жемісі» деп атап көрсетті облыс басшысы.
Конференция соңында білім беру саласында жақсы жетістіктерге қол жеткен мұғалімдер мен оқу орындарының басшылары, бала бақша тәрбиешілері облыс әкімінің Алғыс хатымен марапатталды. Сондай-ақ, облыс басшысы бірқатар ұстаздарға Ы.Алтынсарин және «Білім беру ісінің үздігі» төсбелгілерін тапсырды. Конкурс жеңімпазы атанған Көкшетау қаласындағы №6 орта мектепке ақшалай арнайы сертификат тапсырылды.
Түстен кейін конференцияға өңірлерден келген ұстаздар секцияларға бөлініп, пәндер бойынша оқу-тәжірибелерін ортаға салды.
Қалкөз ЖҮСІП.
Суреттерді түсірген Берік ЕСКЕНОВ.
